Przegląd Filmów Afrykańskich - Lunafrica
14 - 20 października (piątek - czwartek)
PRZEGLĄD FILMÓW AFRYKAŃSKICH - LUNAFRICA
Zapraszamy na wyjątkowe wydarzenie specjalne – przegląd czternastu francuskojęzycznych filmów afrykańskich pod hasłem Lunafrica. W jego trakcie przybliżymy wspaniałą i bogatą kulturę Afryki – kontynentu, który zachwyca nie tylko pięknem oraz egzotyką przyrody i ludzi, lecz także bogatym dorobkiem kulturowo-cywilizacyjnym. Jego namacalnym owocem jest wiele cennych światowych nagród oraz interesujący, choć niemal nieznani w Polsce, artyści i naukowcy.
W październiku tylko raz zaprezentujemy pierwszą część portretu współczesnej Afryki, widzianej oczami francuskich reżyserów filmowych. Drugą odsłonę imprezy pod hasłem Affrykamera pokażemy wiosną przyszłego roku.
W ramach październikowej edycji zaprezentujemy przepiękne wizualnie, wysublimowane stylistycznie przykłady dokumentalnego i fabularnego afrykańskiego kina, które w błyskotliwy oraz wnikliwy sposób prezentuje obraz codziennego współczesnego życia w Afryce. Część filmów ma charakter wizualnego reportażu, ilustrowanego dodatkowo przepiękną muzyką i fantastycznymi zdjęciami.
Impreza organizowana we współpracy z warszawskim Kinem Luna oraz Ambasadą Francji - dotrze także do kilku innych miast Polski.
PROGRAM:
14 października (piątek)
20.15 CENA PRZEBACZENIA | LE PRIX DU PARDON
reż. Mansour Sora Wade, Francja 2001, 90 min
15 października (sobota)
18.15 DOM MIŁOŚCI | HOUSE OF LOVE
reż. Jesper Osmund, Regine Sneider, Volker Bucholz, Francja 2001, 26 min
oraz
WA N’WINA | WA N’WINA
reż. Dumisani Phakathi, Francja 2001, 52 min
20.15 NHA FALA | NHA FALA
reż. Flora Gomes, Francja 2002, 90 min
16 października (niedziela)
18.15 PAMIĘĆ POMIĘDZY BRZEGAMI | MÉMOIRE ENTRE DEUX RIVES
reż. Frédéric Savoye, Wolimité Sié Palenko, Francja 2002, 90 min
20.15 MADAME BROUETTE | MADAME BROUETTE
reż. Moussa Sene Absa, Francja 2002, 104 min
17 października (poniedziałek)
18.15 RWANDA – BY NIE ZAPOMNIEĆ | RWANDA POUR MEMOIRE
reż. Samba Félix N’Diaye, Francja 2003, 68 min
oraz
ZIMBABWE, WYJŚCIE Z CHAOSU | ZIMBABWE, DE LA LIBÉRATION AU CHAOS
reż. Michale Raeburn, Francja 2003, 55 min
20.45 TASUMA | TASUMA
reż. Kollo Daniel Sanou, Francja 2003, 90 min
18 października (wtorek)
18.15 SI-GUERIKI, KRÓLOWA MATKA | SI-GUERIKI, LA REINE MÈRE
reż. Idrissou Mora-Kpaï, Francja 2002, 62 min
oraz
WAKACJE W OJCZYŹNIE | VACANCES AU PAYS
reż. Jean-Marie Teno, Francja 2000, 75 min
20.45 ABOUNA | ABOUNA
reż. Mahamat-Saleh Harpun, Francja 2002, 81 min
19 października (środa)
18.15 ŚLADY KOBIET | TRACES, EMPREINTES DE FEMMES
reż. Katy Léna Ndiaye, Francja 2003, 52 min
oraz
XALIMA LA PLUME | XALIMA LA PLUME
reż. Ousmane William Mbaye, Francja 2003, 51 min
20.15 JA I MÓJ BIAŁY | MOI ET MON BLANC
reż. Pierze Yameogo, Francja 2003, 90 min
20 października (czwartek)
20.15 OKRUTNE BAJKI WOJENNE | CONTES CRUELS DE LA GUERRE
reż. Ibéa Atondi, Francja 2002, 51 min
oraz
MIEJSKI KURZ | POUSSIÈRES DE VILLE
reż. Moussa Touré, Francja 2001, 52 min
BILETY:
Karnet (12 seansów): 72 zł
Bilety: 12 zł (normalny), 10 zł (ulgowy)
OPISY FILMÓW:
FILMY FABULARNE
ABOUNA | ABOUNA
reż. Mahamat-Saleh Harpun, Francja 2002, 81 min
Sekcja Quinzaine des Réalisateurs - Cannes 2002, Oficjalny reprezentant Czadu, Oskary 2003
Rankiem piętnastoletni Tahir i ośmioletni Amin dowiadują się, że ich ojciec opuścił dom w tajemniczych okolicznościach. Jest to dla nich wielkie rozczarowanie, bo właśnie tego dnia ojciec miał być sędzią podczas meczu rozgrywanego przez dzieci z dzielnicy. Chłopcy postanawiają udać się na poszukiwanie ojca. Wyruszają w długą wędrówkę po mieście, zachodząc we wszystkie miejsca, które ojciec zwykł odwiedzać. Zmęczeni i zniechęceni znajdują schronienie w kinie. Pewnego wieczoru zdaje im się, że rozpoznają ojca na ekranie. Wykradają więc szpule filmu...
MADAME BROUETTE | MADAME BROUETTE
reż. Moussa Sene Absa, Francja 2002, 104 min
Srebrny Niedźwiedź dla najlepszej muzyki - Berlin 2003
O świcie w dzielnicy Niayes Thiokeert („wzgórze kuropatw”) rozlegają się strzały. Na oczach biegnących na pomoc sąsiadów ginie mężczyzna o imieniu Naago. Kobieta nazywana przez wszystkich Madame Brouette, twierdzi, że zamordowała swojego męża. Jest to o tyle zaskakujące, że ta młoda rozwódka, matka małej dziewczynki, wędrowna sprzedawczyni warzyw i owoców cieszy się wśród kobiet w dzielnicy nieskazitelną opinią. Film opowiada historię Madame Brouette, próbując znaleźć odpowiedź na pytanie, co pchnęło ją do takiego czynu.
JA I MÓJ BIAŁY | MOI ET MON BLANC
reż. Pierze Yameogo, Francja 2003, 90 min
Nagroda publiczności – Festiwal Filmów Afrykańskich Fespaco 2003, Nagroda RFI – Festiwal Filmów Afrykańskich Fespaco 2003, Nagroda Miasta Turyn - 2003
Mamadi, miejscowy student, i Franck, młody Francuz, pracują na parkingu jako nocni stróże. Na ekranach systemu zabezpieczającego obserwują schadzki, prostytucję i sprzedaż narkotyków, które odbywają się pomiędzy samochodami. Pewnej nocy Mamadi znajduje porzuconą paczkę, a w niej narkotyki i pieniądze. Postanawia zatrzymać ten skarb. Niestety, dealerzy szybko zaczynają dopominać się o swoje. Chłopcy ukrywają się przez pewien czas w mieszkaniu Franck’a, a potem uciekają do Ouagadougou… Ta przygoda pozwoli im poznać się nawzajem.
NHA FALA | NHA FALA
reż. Flora Gomes, Francja 2002, 90 min
Oficjalna selekcja - Wenecja 2002
Mieszkańcy Wysp Zielonego Przylądka każde ważne wydarzenie opiewają w pieśniach. Niestety, nad rodziną młodej Vity ciąży klątwa: jak mówi legenda, każdego, kto odważy się zaśpiewać, spotka śmierć. Vita studiuje we Francji, gdzie spotyka młodego muzyka Pierre’a i zakochuje się w nim. Pewnego dnia zapomina o legendzie i śpiewa, a Pierre odkrywa piękno jej głosu. Namawia ją do nagrania płyty. Album okazuje się wielkim sukcesem. Vita zlekceważyła klątwę. Postanawia wrócić do swojego kraju, by opowiedzieć o wszystkim rodzinie i stawić czoło wiekowej tradycji.
CENA PRZEBACZENIA | LE PRIX DU PARDON
reż. Mansour Sora Wade, Francja 2001, 90 min
Nagroda Tanit d’Or – Kartagina 2002
Od kilku dni w małej wiosce na południowym wybrzeżu Senegalu panuje gęsta mgła. Pirogi nie mogą wypłynąć w morze. Stary wioskowy marabut jest umierający i nie może celebrować rytuałów. Obowiązek walki przeciwko złym mocom przejmuje jego dwudziestoletni syn, Mbanika. Gdy mgła opada, Mbanik zyskuje szacunek mieszkańców wioski i zdobywa serce młodej Maxoye. Jego sukcesy budzą zazdrość Yatmy, przyjaciela z dzieciństwa…
TASUMA | TASUMA
reż. Kollo Daniel Sanou, Francja 2003, 90 min
Sogo Sandon zwany Tasuma, to były strzelec, który walczył kiedyś w szeregach armii francuskiej w Indochinach i Algierii. Żyje nadzieją, że, po wielu latach oczekiwania, otrzyma nareszcie żołnierską emeryturę. By odebrać pieniądze udaje się do Bobo gdzie spotyka przyjaciela z dawnych lat, słynnego libańskiego handlowca Khalila. Kupuje od niego młyn na kredyt, pewny, że wkrótce odbierze emeryturę. Cieszy się, że pomoże w ten sposób kobietom z wioski. Mieszkający witają go jak bohatera. Niestety, obiecane pieniądze nie nadchodzą, mimo licznych starań Tasumy.
FILMY DOKUMENTALNE
OKRUTNE BAJKI WOJENNE | CONTES CRUELS DE LA GUERRE
reż. Ibéa Atondi, Francja 2002, 51 min
Nagroda Provincia de Milano – Festiwal Kina Afrykańskiego, Mediolan 2003
Opowieść Ibéi Atondi o powrocie do ojczystego Konga staje się pretekstem do zaprezentowania jej własnego, oryginalnego spojrzenia na wojny, nękające współczesną Afrykę. Narratorka, zafascynowana autodestrukcyjnym szaleństwem Mignona - żołnierza Kobry, próbuje odkryć mechanizmy, które doprowadziły go do utraty ludzkiej godności. Aby ukazać okropności wojny, twórcy odeszli od stereotypowych, pełnych przemocy obrazów i posłużyli się metaforą, ilustrującą opowieści ofiar i katów.
DOM MIŁOŚCI | HOUSE OF LOVE
reż. Jesper Osmund, Regine Sneider, Volker Bucholz, Francja 2001, 26 min
Spalony słońcem port Welvis Bay w Namibii, wciśnięty pomiędzy morze i pustynię, to więzienie pod gołym niebem, w którym niewielka społeczność kobiet zmuszana jest do prostytucji. Odizolowane i zniewolone, trwają w oczekiwaniu na przejezdnych marynarzy, a ich jedyną perspektywą jest AIDS. Cecil Moller w sposób subtelny i dyskretny przedstawia historie kobiet i ich opowieści o codziennej walce oraz nadziei na odkupienie win, podsycanej przez ruchy religijne, nawołujące do przywrócenia im dobrego imienia.
PAMIĘĆ POMIĘDZY BRZEGAMI | MÉMOIRE ENTRE DEUX RIVES
reż. Frédéric Savoye, Wolimité Sié Palenko, Francja 2002, 90 min
Frédéric Savoye i Wolimité Sié Palenfo powracają do historii francuskiej kolonizacji w regionie zamieszkanym przez plemię Lobi, na południowo-zachodnim Burkina Faso. Ta bolesna epoka odcisnęła się trwałym piętnem na życiu mieszkańców regionu. Konfrontacja znalezionych w archiwach kolonialnych zarządców dokumentów i tradycji ustnych przekazów umożliwia ukazanie niemal 100 lat historii, od momentu przybycia pierwszych Białych, po czasy współczesne. Przytaczając świadectwa przekazywane z pokolenia na pokolenie, autorzy rozwijają krytyczną refleksję na temat kolonizacji i jej konsekwencji jednostkowych, społecznych i religijnych.
MIEJSKI KURZ | POUSSIÈRES DE VILLE
reż. Moussa Touré, Francja 2001, 52 min
Film rozpoczyna się przejmującym obrazem : siódemka obdartych dzieciaków, w wieku od 7 do 19 lat, gramoli się spod blatów straganów na targu w Brazzaville, gdzie spędziły noc. Od tej chwili Moussa Touré filmuje ich włóczęgę w poszukiwaniu pożywienia i niewielkich dorywczych prac. Wykorzystując bliskie relacje z dziećmi, reżyser podejmuje próbę odprowadzenia każdego z nich do domu, do rodziny. Jednak droga powrotna pełna jest przeszkód, które obrazują stan społeczeństwa w Kongo.
RWANDA – BY NIE ZAPOMNIEĆ | RWANDA POUR MEMOIRE
reż. Samba Félix N’Diaye, Francja 2003, 68 min
Masakra Tutsi i umiarkowanych Hutu, która miała miejsce między kwietniem a lipcem 1994 roku, zebrała krwawe żniwo: zginęło milion osób. Cztery lata po tych straszliwych wydarzeniach, dziesięciu pisarzy afrykańskich spotkało się, z inicjatywy Fest’Africa (festiwal literatury afrykańskiej), w miejscu pracy twórczej w Kigali, próbując przełamać zmowę milczenia intelektualistów afrykańskich wokół ludobójstwa. W maju 2000 roku, z okazji ukazania się serii dzieł zainspirowanych tym spotkaniem, pisarze i artyści z Afryki i z innych kontynentów przyjechali do Rwandy ponownie.
W konfrontacji ze śladami ludobójstwa, Samba Felix N’Diaye potrafi zachować dystans, który pozwala mu sfilmować to, co niewypowiedziane i przemycić w swym dziele przesłanie nadziei.
SI-GUERIKI, KRÓLOWA MATKA | SI-GUERIKI, LA REINE MÈRE
reż. Idrissou Mora-Kpaï, Francja 2002, 62 min
Nagroda dla najlepszego francuskojęzycznego filmu dokumentalnego - Namur 2002
„Umarł mój ojciec a wraz z nim umarła cząstka mojego dzieciństwa, moich przekonań, wierzeń i snów.” Idrissou Mora-Kpaï wraca do Beninu po dziesięciu latach nieobecności, by odwiedzić bliską rodzinę. Zupełnie niespodziewanie, wizyta stanie się okazją do bliższego poznania kobiety, której dotychczasowym zajęciem było usługiwanie mężowi. Matka, odziedziczywszy po mężu tytuł królewski, stała się autorytetem w społeczności Wassangari. Razem z drugą żoną zmarłego zmieniają obraz idealnego ojca, który młody filmowiec nosi w pamięci. W sposób bezpośredni i trzeźwy, nie pozbawiony humoru, dwie kobiety odkrywają przed reżyserem oblicza patriarchalnego systemu, którego ofiarami były także jego siostry i siostrzenice.
ŚLADY KOBIET | TRACES, EMPREINTES DE FEMMES
reż. Katy Léna Ndiaye, Francja 2003, 52 min
Grand prix jury – Festiwal Filmowy w Saint Denis - Reunion 2004, Wyróżnienie jury – Festiwal Vues d’Afrique, Montreal 2004, Wyróżnienie jury – Festiwal Filmowy, Abidjan 2004
Kobiety Kassena, zamieszkujące Burkina Faso tuż przy granicy z Ghaną, tworzą malowidła ścienne, wysoko cenione ze względu na piękno i harmonię barw. Katy Lena Ndiaye konfrontuje tradycję i nowoczesność portretując trzy stare kobiety i ich « wnuczkę », której zdradzają tajniki technik używanych od pokoleń. Autorka stworzyła film o wyważonej estetyce, prawdziwy portret artystycznej społeczności, w którym pobrzmiewa pytanie o przekazywanie tradycji, o edukację i pamięć w Afryce doby transformacji.
WAKACJE W OJCZYŹNIE | VACANCES AU PAYS
reż. Jean-Marie Teno, Francja 2000, 75 min
Grand prix komunikacji międzykulturowej, Festiwal Vues d’Afrique, Montreal 2000, Oficjalna selekcja
Documenta 2002, Kassel, Niemcy
Latem 1998 roku, Jean-Marie Teno przyjeżdża na wakacje do kraju swojego dzieciństwa – Kamerunu. Podróż z miasta Yaoundé do wioski Bandjoun, w której autor spędzał niegdyś wakacje, staje się okazją do subiektywnej, dobrze udokumentowanej i pełnej ironii analizy sytuacji w kraju. Każde kolejne spotkanie jest pretekstem do ukazania niedbalstwa urzędów i fascynacji mieszkańców „importowaną” z Europy nowoczesnością, nieprzystającą do afrykańskich realiów i tradycji. „Szkoła nauczyła nas gardzić symbolami naszej kultury i językiem naszych przodków” – zauważa reżyser ze smutkiem. W poszukiwaniu nowego modelu życia dla Afryki, reżyser zwraca się w kierunku nowoczesności, która byłaby dostępna dla większej liczby osób i umożliwiła mieszkańcom jego kraju ponowne zwrócenie się ku własnej kulturze.
WA N’WINA | WA N’WINA
reż. Dumisani Phakathi, Francja 2001, 52 min
Nagroda specjalna jury – Międzynarodowy Festiwal Filmów Dokumentalnych i Krótkometrażowych, Ismailia Egipt 2002
„Słyszałem, że co druga osoba z mojego pokolenia zarazi się wirusem HIV przed trzydziestym rokiem życia”. Dumisani Phakathi powraca na ulice swego miasta w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie o życie w dobie AIDS. Wędrując z kamerą w dłoni, zaczepia przypadkowych ludzi, inicjuje także dyskusje z odnalezionymi przyjaciółmi z dzieciństwa i w żywym, ostrym stylu skłania ich do mówienia.
„Wa N’wina to list miłosny, napisany z myślą o mojej ulicy i mieszkańcach Soweto. To metoda zwalczania panującego katastrofizmu, mój własny sposób na pokazanie, że ludzie to jednostki a nie cyfry w statystykach. To także afirmacja woli przetrwania w czasach AIDS”.
XALIMA LA PLUME | XALIMA LA PLUME
reż. Ousmane William Mbaye, Francja 2003, 51 min
Nagroda dla najlepszego filmu dokumentalnego Festiwal Kina Afrykańskiego, Mediolan 2004
Inicjator senegalskiego folku, Seydina Insa Wade, był w latach siedemdziesiątych niekwestionowaną gwiazdą. W latach osiemdziesiątych wyjechał do Francji. Występował w klubach jazzowych, popadając w zapomnienie we własnym kraju. Gdy uświadomił sobie, że młode pokolenie Senegalczyków prawie go nie zna, postanowił wrócić do Dakaru i nagrał tam płytę. Przez 2 lata Ousmane William Mbaye towarzyszył artyście z kamerą w jego powrocie do kraju. Przyjaźń, jaka zrodziła się między mężczyznami, zaowocowała wyważonym i osobistym portretem wielkiego muzyka: ze zwierzeń i piosenek wyłania się człowiek o wielu obliczach, w nieustannym ruchu.
ZIMBABWE, WYJŚCIE Z CHAOSU | ZIMBABWE, DE LA LIBÉRATION AU CHAOS
reż. Michale Raeburn, Francja 2003, 55 min
Pierwsza nagroda na Festiwalu Kina Afrykańskiego Mediolan 2003
Nagroda Hors Frontières Festiwalu Traces de vie - Clermont-Ferrand 2003
Nagroda Granadolo (Prix Italia) - Festiwal Catania Sycylia 2003
Michael Raeburnoku powraca w swym filmie do wydarzeń, które w 2000 roku pogrążyły Zimbabwe w chaosie i kryzysie społeczno-ekonomicznym. Reżyser, dawniej zaangażowany w wyzwolenie Rodezji u boku Roberta Mugabe, ukazuje drogę człowieka, który, po 15 latach walk i zamieszek, zwyciężył Brytyjczyka Iana Smitha i zajął stanowisko prezydenta.
Opierając się na opowieściach dawnych towarzyszy walk, członków opozycji i wiernych zwolenników prezydenta Mugabe, reżyser odsłania mechanizmy, które doprowadziły Zimbabwe do kryzysu i rozlicza się z własnymi złudzeniami.